1. Bố cục bàn lễ đám tang
- Bàn thờ chính: Đây là bàn thờ đặt di ảnh và bài vị của người đã khuất. Thông thường, bàn thờ được bố trí ở vị trí trung tâm, nơi gia đình và khách đến viếng có thể dễ dàng dâng hương.
- Bàn phụ: Ngoài bàn thờ chính, còn có thể có các bàn phụ để đặt lễ vật, thức ăn cúng và các vật phẩm khác như nhang, đèn, hoa, nước, tiền vàng mã.
- Hướng đặt bàn thờ: Hướng của bàn thờ thường được thầy phong thủy hoặc gia đình xem xét để phù hợp với phong thủy và tín ngưỡng.
2. Các vật phẩm trên bàn lễ
- Di ảnh và bài vị: Di ảnh của người đã khuất là vật trung tâm trên bàn lễ. Bức ảnh cần được phóng to, đặt trong khung và để ở vị trí trang trọng nhất. Phía trước di ảnh là bài vị (nếu có), thể hiện tên tuổi và năm sinh năm mất của người đã khuất.
- Hoa tươi: Hoa tươi thường được sử dụng để trang trí bàn lễ, đặc biệt là các loài hoa có màu trắng, vàng hoặc tím, tượng trưng cho sự tôn kính và tiễn biệt. Các loài hoa phổ biến trong đám tang gồm có hoa cúc, hoa ly, hoa huệ, hoa hồng trắng.
- Đèn, nến: Đèn hoặc nến là yếu tố không thể thiếu trên bàn lễ đám tang. Thường có hai đèn (hoặc nến) đặt hai bên di ảnh, thể hiện ánh sáng dẫn đường cho linh hồn người đã khuất.
- Nhang (hương): Trên bàn lễ cần có bát nhang để người thân và khách đến viếng có thể thắp hương. Nhang thường được đốt liên tục trong suốt thời gian tang lễ.
- Nước và rượu: Bàn lễ cần có nước và rượu, thường là một bát nước và một chén rượu, tượng trưng cho sự thanh tịnh và lòng thành kính đối với người đã khuất.
- Bộ tam sinh: Trong một số phong tục, bộ tam sinh (gồm thịt heo, gà và cá) được dâng lên người đã khuất để thể hiện sự đầy đủ và sung túc.
- Mâm ngũ quả: Trái cây được xếp trên bàn lễ, thường là mâm ngũ quả với 5 loại quả khác nhau, tượng trưng cho sự đủ đầy và tôn kính. Các loại quả phổ biến gồm có chuối, bưởi, quýt, nho, xoài.
3. Màu sắc và phong cách trang trí
- Màu sắc: Màu trắng thường là màu chủ đạo trong đám tang, đại diện cho sự thanh khiết, trang trọng và sự chia tay với cõi đời. Các chi tiết khác như khăn trải bàn, rèm, hoa và nến cũng thường dùng tông màu trắng, vàng hoặc tím, tùy theo phong tục của từng vùng miền hoặc tôn giáo.
- Khăn trải bàn: Khăn trải bàn lễ thường là màu trắng hoặc đen, được sử dụng để tạo nền trang nghiêm. Khăn có thể thêu họa tiết đơn giản hoặc hoàn toàn trơn, tùy vào gia đình.
4. Phong tục theo tôn giáo
- Phật giáo: Trong đám tang Phật giáo, bàn lễ thường có tượng Phật, lư hương và mâm cơm cúng chay. Gia đình có thể sắp xếp thêm kinh sách, tượng Phật, đèn cầy và vật phẩm tôn giáo khác để thể hiện sự tôn kính.
- Công giáo: Với đám tang Công giáo, bàn lễ thường có thánh giá, kinh thánh và nến. Các bài thánh ca có thể được phát trong suốt lễ tang để tạo không gian linh thiêng.
- Đạo Cao Đài hoặc các tôn giáo khác: Bàn lễ sẽ được trang trí theo đúng các biểu tượng và nghi thức của từng tôn giáo, chẳng hạn có thể có cờ hiệu, bài vị của đạo giáo, cùng với những vật phẩm đặc trưng khác.
5. Trang trí hoa và nến
- Vị trí hoa: Hoa thường được cắm trong lọ đặt hai bên bàn thờ. Gia đình có thể sắp xếp thêm các kệ hoa hoặc lẵng hoa lớn quanh bàn thờ và không gian tang lễ.
- Nến: Hai cây nến lớn được đặt hai bên bát hương hoặc di ảnh, thể hiện sự ấm áp và lòng tôn kính. Một số gia đình có thể sử dụng đèn dầu hoặc đèn điện để giữ sáng liên tục trong suốt tang lễ.
6. Bàn lễ phụ
- Ngoài bàn thờ chính, gia đình có thể chuẩn bị thêm một bàn phụ để đặt thức ăn, trái cây và lễ vật dành cho người đến viếng. Bàn này thường đặt bên cạnh bàn lễ chính và cũng được trang trí đơn giản với hoa và nến.
7. Lưu ý khi trang trí bàn lễ đám tang
- Giữ sự trang nghiêm: Mọi yếu tố trên bàn lễ cần được sắp xếp gọn gàng, không rườm rà, để giữ sự trang nghiêm và tôn trọng cho người đã khuất.
- Tuân thủ phong tục địa phương: Mỗi vùng miền, tôn giáo có các phong tục và yêu cầu riêng về cách trang trí bàn lễ. Gia đình cần tham khảo ý kiến của các bậc trưởng bối hoặc thầy cúng, linh mục để tuân thủ đúng nghi thức.
- Không sử dụng màu sắc quá sặc sỡ: Trong các đám tang truyền thống, màu sắc sặc sỡ thường không được sử dụng vì chúng không phù hợp với không khí trang nghiêm của tang lễ.
Kết luận
Trang trí bàn lễ đám tang là một việc làm thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với người đã khuất. Việc sắp xếp phải chu đáo, trang nghiêm và phù hợp với phong tục, tín ngưỡng của gia đình để đảm bảo một buổi tang lễ trọn vẹn, đầy ý nghĩa.
